«مضاربه مشتق است از «ضرب در ارض» يعني راه رفتن و سفر كردن در زمين بدين لحاظ كه در مضاربه شخص عامل به منظور تجارت و تحصيل ربح به مسافرت مبادرت مي نمايد و چون سفر به سرمايه مالك و اقدام عامل انجام مي گيرد يعني هر يك از آنها در اين عمل مدخليت و تأثير دارند بدين جهت معني مقاعله (مضاربه) تحقق دارد. از مضاربه به «قراض» نيز تعبير شده است و لفظ قراض مأخوذ است. از قرض يعني قطع و جدا نمودن بدين لحاظ كه گوئي صاحب مال قطعه اي از مال خويش را جدا مي كند و به عامل مي دهد و يا قطعه اي از ربع را جدا ساخته و درمقابل عمل به وي ميدهد. بدين ترتيب مضاربه يا قراض اين است كه شخص مالي را به ديگري دهد تا با آن تجارت نمايد و در مقابل حصه اي از ربع مانند نصف يا ثلث مثلاً از آن وي باشد و به عبارت ديگر مضاربه عقدي است شرعي كه غرض از آن تجارت انسان به مال غير ديگري است و ربع مشترك مي باشد، مالك يا صاحب مال را مقارض (مضارب) مي گويند و عامل را مقارض و نيز مضارب مي نامند.»
طبق قانون مدني:
«مضاربه عقدي است كه به موجب آن احد از متعاملين سرمايه مي دهد با قيد اينكه طرف ديگر با آن تجارت كرده و در سود آن شريك باشد. صاحب سرمايه مالك و عامل مضارب ناميده مي شود. سرمايه مضارب بايد وجه نقد باشد.»
در آئين نامه قانون عمليات بانكي بدون ربا و همچنين دستورالعمل اجرائي مضاربه تعريضي به شرح زير از مضاربه ارائه شده است:
«مضاربه، قراردادي است كه به موجب آن يكي از طرفين (مالك) عهده دار تأمين سرمايه (نقدي) مي گردد و يا قيد اينكه طرف ديگر (عامل) با آن تجارت كرده و در سود حاصله شريك باشند.»
ويژگي هاي مضاربه
عقد مضاربه داراي خصوصيات ذيل است:
مضاربه از جمله عقود جايز است و از اين رو هر يك از طرفين اختيار فسخ قرارداد را دارند مگر اينكه در قرارداد شرط ديگري تعيين شده باشد. در معاملات بانكي معمول است متن قراردادهاي مضاربه را به ترتيبي تنظيم نمايند كه عامل با امضاي قرارداد شرط ترك فسخ قرار داد را تا زمان تسويه كامل آن از جانب خود بپذيرد.
مضاربه از جمله از جمله تسهيلات كوتاه مدت حداكثر يكساله است كه بانك بر اساس آن ميتواند منحصراً جهت گسترش امور بازگاني به عنوان مالك سرمايه نقدي لازم براي انجام يك معامله تجاري را در اختيار متقاضي به عنوان عامل اعم از اينكه شخص حقيقي يا حقوقي باشد، قرار مي دهد تا سود حاصله را نسبت از پيش توافق شده با يكديگر تقسيم نمايند.
در مضاربه، نقش مالك و عامل كاملاً از يكديگر جداست و دراين رابط تأكيد و تصريح بر اين است كه مالك فقط سرمايه را تأمين نموده و به هيچ عنوان وظايف عامل را بر عهده نگيرد. به عبارت ديگر امكان عامليت براي بانكها در قرار دادهاي مضاربه وجود ندارد. در مقابل عامل نيز تنها وظيفه عامليت را بر عهده دارد و حتي اگر در جريان عقد مضاربه، خود هزينه هايي را تقبل نمايد موجبي براي تأمين نقش مالك نخواهد بود.
سرمايه و به اصطلاح فقهي «رأس المال» مضاربه حتماً بايد نقدي و عين باشد و يكجا تأمين شود. بدين ترتيب مضاربه به منفعت يا دين صحيح نمي باشد.
به جز هزينه هاي تعيين شده طبق قرارداد، تأمين هر گونه وجهي از سرمايه مضاربه بابت ساير هزينه ها امكان پذير نبوده و اينگونه هزينه ها با مصالحه طرفين به عهده عامل مي باشد.
مسئوليت عامل در حفط سرمايه مضاربه، همان مسئوليتي است كه قانوناً بر عهده امين است جز در صورت تفريط و تعدي.
بدين ترتيب عامل ضامن سرمايه و يا مسئول خسارات حاصله از تجارت نخواهد بود. مگر اينكه بطور لزوم در قرارداد شرط شده باشد كه عامل از مال خود به مقدار خسارت يا زيان به طور رايگان به مالك تمليك كند.
طی سه دهه گذشته جهان شاهد شکل گیری تدریجی یک سیستم اقتصادی یکپارچه جهانی بوده است. دنیای تولید نیز در ادامه این وضع شاهد افزایش سطح رقابت و ظهور رقبای مستعد دراقصی نقاط جهان بود. جهانی شدن بازار تولید شرکتهای تولید کننده رابه ارزیابی مجدد نگرشهایشان را رقابتهای بین المللی وا داشته و دولتها را نیز به تغییر سیاستهای ملی خود وادار نموده است. مطمئناً شرکتهایی که به بازار به صورت ملی و نه جهانی ، و به ...
نرخ ارز يا براساس محاسبه برابرى رسمى ارزهاى توافق شده بين كشورهاى عضو صندوق بينالمللى پول و يا براساس عرضه و تقاضا در بازار تعيين مىشود . ارزش خارجى هر پول منعكس كننده شرايط اقتصادى كشور به طور اعم و قدرت خريد پول (يعنى هزينهها و قيمتهاى داخلى) نسبت به پولهاى ديگر به طور اخص است . به لحاظ آنكه نرخ ارز به صورت تعداد واحدهاى پول مل ...
اين مقاله حاكي از تجربهاي ست كه تاثير افشاء سودهاي پيشبيني شده را بر نظريات تحليلگران (يعني، سرمايهگذاران با تجربه) و سرمايه گذاران (سرمايهگذاران كم تجربه) غير حرفهاي مورد بررسي قرار ميدهد. شركاء در اين تجربه بعد از مرور و بررسي اطلاعات مالي پيش زمينه و اعلاميه سودهاي جاري يك شركت قيمت سهام را ارزيابي كردند. اعلاميه سودها (درآمدها) تنها سودهاي GAAP را در يك حال ...
شرحي بر معماري دورة اسلامي و تاثيرآن برهنر "روم غربي" و هنر اسلامي، ويژگيهاي معماري اين دوران، طاق، قوس، گنبد، شرحي بر شهر مدائن پايتخت ايران ساساني و شهر سلوكيه،شهرصد دروازه،طاق كسري و و ويژگيهاي معماري آن، مراسمي كه دراين بنا انجام ميشده، كاخ سفيد بناي ديگر ساساني در نزديكي شهرتيسفون، اسامي هفت شهري كه مدائن را تشكيل ميداده و شرحي دربارة آنان، فتح مدائن و ...
با گسترش صنايع در دهههای اخير و با توجه به معضل سوختهای فسيلي که ذخاير آن رو به پايان میباشد. امروزه نگرش صحيح و استفاده بهينه از منابع انرژي و مبحث آن، صنعت گران را برآن داشته تا نگاهي جامع به استفاده از عايق در صنايع مختلف داشته باشند. وجود یارانههای انرژي، اهميت عايق و عايق کاري را تا حدودي کم رنگ نموده، ليکن با حذف اين یارانهها، نياز هر چه بيشتر آن نه تنها در صنعت ...
سیستم مکانیکی آسانسور وسیله ای دائمی برای بالا بردن بین دو سطح توقف یا بیشتر است، این وسیله شامل کابین برای حمل مسافرین و یا بار است که حداقل قسمتی از آن در داخل ریل های راهنمای صلب که به صورت عمودی یا مورّب با زاویه کمتر از پانزده درجه نسبت به محور قائم نصب شده . تقسیم بندی آسانسور آسانسور با چندین مشخصه گروه بندی می شوند: مهم ترین مشخصه طریقه ی رانش آسانسور است که باعث طراحی و ساخت متفاوت ق ...
در اواسط دهه 1980 ، با نزول قيمت DRAM ، اين ايده مطرح شد که کامپيوترهاي آتي با داشتن حافظه اصلي با ظرفيت بالا، مي توانند بسياري از پايگاه داده ها را درحافظه اصلي داشته باشند. در اين شرايط مي توان همه I/O ها (که بسيار هزينه بر مي باشند) را از پردازش DBMS حذف نمود. بنابراين معماري DBMS دستخوش تغييرات جدي مي شود و در يک MAIN MEMORY DBMS(MMDBMS) ، مديريت I/O ديگر نقشي نخواهد داشت. نکته مهم ...
همانطور که می دانید امروزه در تمامی نقاط کره خاکی ما فعالیت های عظیم صنعتی و اقتصادی در دست انجام است و کارخانه ها و مراکز تولیدی، صنعتی با در نظر گرفتن نیروی کار و وجود مواد اولیه مورد نیازشان ، گاهی به صورت شبانه روزی نیز فعالیت می کنند. در این میان مهمترین مسئله ای که صاحبان صنایع و کارخانجات و یا موسسات خدماتی به آن توجه خاصی مبذول می دارند همانا بهینه سازی فعالیت ها و اعمالشان است تا بتوانن ...
آلومينيم فلزي است سبك با رنگ سفيد متمايل به آبي كه بعد از سيليسيوم فراوان ترين درصد از عناصر پوسته زمين را تشكيل مي دهند اين فلز را در صنعت با استفاده از روش الكتروليتي از بوكسيت يا آلومين هيدراته ( AL203,2H2O) بدست مي آورند . قابليت چشم گير آلومينيوم در هدايت جريان الكتريكي ، درخشندگي ، تورق پذيري و نيز استحكام قابل توجه برخي از آلياژهاي آن در مقايسه با فولاد ، آن در رديف پر مصرف ترين فلزات در ...
برج هاي پر شده به ميزان وسيعي در انواع فرآيندهاي جدا سازي ، تبادل حرارتي و تبدبل شيميايي استفاده مي شوند . اين فرآيندها شامل جذب گازي ، عادي سازي ( دفع گازي ) ، تقطير ، استخراج ، و انتقال حرارت مي باشد كه در اين فصل به آنها پرداخته شده است . در اين فصل سعي شده كه نمونه اي از مهمترين كاربردهاي مربوط به اين فرآيندها در صنايع مختلف از قبيل شيميائي ، نفت و پتروشيمي غذايي و آب ، دارويي و م ...
ميكروفونها يا مبدلهاي الكتروآكوستيكي، دستگاههايي هستند كه تغييرات انرژي آكوستيكي را به انرژي الكتريكي تبديل مي كنند. (ضمناً عكس اين مطلب نيز در مورد بلندگوها صادق است). همانطور كه مي دانيم انرژي صوتي از نوع انرژي مكانيكي است و با جرم، محيط الاستيك و نيرو سر و كار دارد. بنابراين حفظ و انتقال انرژي صوتي (آكوستيكي) در برد زياد امكان پذير نيست. فرض كنيد انرژي صداي گفتگوي انسان به ميزان انرژي رعد و برق ...
امروزه گسترش فعالیتهای بازرگانی، جهانی شدن و تغییرات وسیع تکنولوژیک در محیط سازمانها باعث گردیده که آنها برای حفظ بقاء و مزایای رقابتی خود از انعطاف پذیری لازم برخوردار باشند لازمه انعطاف پذیری تغییرات سریع است و تغییرات سریع بدون داشتن اطلاعات امکان پذیر نیست، در نتیجه اطلاعات که به عنوان 1 منبع بسیار پر ارزش در کنار سایر عوامل موثر در هر سازمان مطرح است. وجود سیستم های اطلاعاتی یکپارچه از ضروریا ...
سیستم کشف مزاحمت که به اختصار IDS نامیده می شود ، برنامه ایست که با تحلیل ترافیک جاری شبکه یا تحلیل تقاضاها سعی در شناسائی فعالیتهای نفوذگر می نماید و در صورتی که تشخیص داد ترافیک ورودی به یک شبکه یا ماشین از طرف کاربران مجاز و عادی نیست بلکه از فعالیتهای یک نفوذگر ناشی می شود به نحو مناسب مسئول شبکه را در جریان می گذارد یا یک واکنش خاص نشان می دهد. در حقیقت IDS نقش آژیر دزدگیر شبکه را ایفا می ن ...
کمتر از سه سال پیش زمانی که سیستم عامل آندروید برای نخستین بار توسط کنسرسیومی به رهبری گوگل معرفی شد، کمتر کسی پیشبینی میکرد که در این مدت کوتاه این سیستم عامل موفق به پیشی گرفتن از سیستم عاملهای پرطرفدار و جا افتاده تلفن همراه چون ویندوزموبایل، لینوکس و پالم شده و خود را به عنوان تهدیدی جدی برای رقبایی چون سیمبین، RIM و آیفون نشان دهد. آندروید پا را از این هم فراتر گذاشت ...
در اواسط دهه 1980 ، با نزول قيمت DRAM ، اين ايده مطرح شد که کامپيوترهاي آتي با داشتن حافظه اصلي با ظرفيت بالا، مي توانند بسياري از پايگاه داده ها را درحافظه اصلي داشته باشند. در اين شرايط مي توان همه I/O ها (که بسيار هزينه بر مي باشند) را از پردازش DBMS حذف نمود. بنابراين معماري DBMS دستخوش تغييرات جدي مي شود و در يک MAIN MEMORY DBMS(MMDBMS) ، مديريت I/O ديگر نقشي نخواهد داشت. نکته مهم ...
در این گزارش مختصری به معرفی ربات های SCARA و نرم افزار MD.ADAMS پرداخته شده و سپس با بکارگیری سینماتیک مستقیم و معکوس ربات های نام برده توسط نرم افزار ADAMS/view و انجام چند مثال روشی حاصل شده است که به کمک آن می توان موتورهای ربات را طوری هدایت کرد که بازوها ی ربات روی مسیر دلخاه و مورد نیاز کاربر با سرعت مشخص حرکت کنند و عملیات مورد نظر کاربر را انجام دهند . بدین منظور ابتدا به ساخت یک ...
در بسیاری از برنامه های تدوین شده توسط سازنده جهت کنترل کیفیت محصولات،از آزمون چشمی به عنوان اولین تست و یا در بعضی موارد به عنوان تنها متد ارزیابی بازرسی ،استفاده می شود.اگر آزمون چشمی بطور مناسب اعمال شود،ابزار ارزشمندی می تواند واقع گردد . بعلاوه یافتن محل عیوب سطحی، بازرسی چشمی می تواند بعنوان تکنیک فوق العاده کنترل پروسه برای کمک در شناسایی مسائل و مشکلات مابعد ساخت بکار گرفته شود . ...
تصفيه و تهيه بنزين اتومبيل – بنزين يكي از چند مشتقات نفتي است كه از نفت خام بدست مي آيد نفت خام در تصفيه خانه و در داخل يك مخزن بلند فلزي تقطير مي شود . اين مخزن را برج تقطير جزء به جزء (Fractionating Tower) مي گويند . نفت خام در داخل كوره گرم شده و به درجه حرارتي مي رسد كه تمام مشتقاتي كه بايد تهيه گردند بصورت گاز در مي آيند . گاز متصاعد شده پس از عبو از مراحل مختلف تقطير شده و به م ...
کاربرد مواد پليمري در قرن حاضر به سرعت در رشتههاي مختلف صنايع و از جمله صنايع ساختماني در حال گسترش ميباشد، يک کاربرد جديد و موفق از اين مواد، ساخت بتنهاي پليمري است . بتنهاي پليمري، مخلوطي از حدود 80 تا 95 درصد پرکنندههاي معدني(و گاهي آلي) در 5 تا 20 درصد بايندرهاي پليمري ميباشند. اين بتنها نسبت به بتنهاي رايج سيماني مزايا و خواص برتري داشته(و در بر ...
وجود صدها كیلومتر بزرگراه، آزادراه، جاده و اتوبان در كشور نشان از اهمیت توسعه ارتباطات زمینی و در عین حال لزوم توجه دولت و سازمانهای ذیربط از جمله وزارت راه و شهرداریها دارد چرا كه به دلیل عدم توسعه همسان با تقاضای ناوگان حمل و نقل ریلی و هوایی مسافرتهای درونشهری و برونشهری بسیاری از طریق راههای زمینی انجام میشود. با توجه به اینكه ...
حوزه کار و عمر سیستمهای کنترل گسترده Control System) (Distributed یا DCS اکنون به پنجاه سال می رسد و دوره های اوج خود را سپری کرده است. بیشترین درجه اهمیت این موضوع مربوط به زمان ساخت میکرو کامپیوترهای با قیمت کم در حدود سالهای 1970 می باشد. پس از آن حوزه کار DCS ها در محدوده پروسه های صنعتی پیوسته گسترده تر و پیچیده تر شد.کاربردهای مختلف این تکنیکها در فرایندهای مختلف صنعتی مانندشیمی، پتروشیم ...
در اكثر آزمايشگاههاي برق از منابع تغذيه براي تغذيه مدارهاي مختلف الكترونيكي آنالوگ و ديجيتال استفاده مي شود . تنظيم كننده هاي ولتاژ در اين سيستم ها نقش مهمي را برعهده دارند زيرا مقدار ولتاژ مورد نياز براي مدارها را بدون افت و خيز و تقريباً صاف فراهم مي كنند . منابع تغذيه DC ، ولتاژ AC را ابتدا يكسو و سپس آن را از صافي مي گذرانند و از طرفي دامنه ولتاژ سينوسي برق شهر نيز كاملاً صاف نبوده و با ا ...
روشهاي مختلفي براي ساخت چرخدنده وجود دارد كه هركدام داراي معايب و مزايايي هستند و بايد با توجه به نوع چرخدنده ، جنس ، دقت مورد نياز، امكانات موجود و هزينه ساخت بهترين روش را انتخاب كرد . اساسا چرخدند هها شكل تكامل يافته چر خهاي اصطكاكي هستند كه براي جلوگيري از لغزش و اطمينان ازيكنواختي حركت نسبي، دندانه به آنها اضافه شده است .ها & ...
ب ي ش از 70 درصد سطح زمين توسط آب پوشيده شده است. اقيانوسها دارای حجم وسيعی از منابع معدنی و حياتی هستند. حجم زياد انرژی و فضای موجود اقيانوسها نقش بسيار مهمی در فعاليتهای آينده اقتصادی – اجتماعی بشر خواهد داشت. عليرغم اين وسعت و اهميت تاکنون تلاش کمی در بکارگيری پتانسيلهای مثبت و مواجه با پتانسيلهای منفی اين منبع عظيم خدادادی صورت پذيرفته است. در دهههای گذشته استف ...
پنيوماتيك يكي از انواع انرژي هايي است كه در حال حاضر از آن استفاده وافر در انواع صنايع مي شود و مي توان گفت امروزه كمتركارخانجات يا مراكز صنعتي را مي توان ديد كه از پنيوماتيك استفاده نكند و در قرن حاضر يكي از انواع انرژي هاي اثبات شده اي است كه بشر با اتكا به آن راه صنعت را مي پيمايد. پنيوما در زبان يوناني يعني تنفس باد و پنيوماتيك علمي است كه در مورد حركات و وقايع هوا صحبت مي كند امروزه پنيوماتي ...